Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) to rozwiązanie stosowane przede wszystkim u kobiet w okresie menopauzy w celu złagodzenia objawów takich jak uderzenia gorąca, bezsenność, wahania nastroju czy problemy z koncentracją. Dzięki uzupełnieniu niedoborów hormonów terapia ta może znacząco poprawić jakość życia. Nie jest to jednak metoda odpowiednia dla każdego – decyzja o jej zastosowaniu musi być poprzedzona dokładną oceną stanu zdrowia pacjentki.
Hormonalna terapia zastępcza jest formą leczenia mającą na celu uzupełnienie niedoborów hormonów, głównie estrogenów i progesteronu, które naturalnie spadają w okresie menopauzy. Terapia ta pozwala złagodzić objawy menopauzy, takie jak uderzenia gorąca, nadmierne pocenie się, bezsenność, drażliwość czy suchość pochwy. Hormony dostarczane w ramach terapii wspierają również zdrowie kości, zapobiegając osteoporozie, która jest częstym problemem wśród kobiet w wieku okołomenopauzalnym.
HTZ występuje w różnych formach, co pozwala na indywidualne dostosowanie terapii do potrzeb pacjentki. Do najpopularniejszych metod należą tabletki doustne, plastry transdermalne, żele do stosowania na skórę czy kremy i wkładki dopochwowe. Wybór odpowiedniej formy zależy od ogólnego stanu zdrowia, objawów oraz preferencji pacjentki.
Hormonalna terapia zastępcza, choć skuteczna w leczeniu objawów menopauzy, nie jest odpowiednia dla każdej kobiety. Istnieją sytuacje zdrowotne, w których stosowanie HTZ może wiązać się z większym ryzykiem niż korzyścią. Przeciwwskazaniami do jej stosowania są m.in. przebyte nowotwory hormonozależne, takie jak rak piersi czy rak błony śluzowej macicy. Innymi czynnikami wykluczającymi są: zakrzepica żył głębokich, zatorowość płucna, niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, ciężkie choroby wątroby oraz niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych.
Przed rozpoczęciem HTZ konieczne jest przeprowadzenie szczegółowych badań diagnostycznych, które obejmują mammografię, cytologię, USG narządów rodnych oraz badania laboratoryjne, takie jak profil lipidowy i ocena funkcji wątroby. U kobiet z grup ryzyka lekarz może zaproponować alternatywne metody łagodzenia objawów menopauzy, takie jak fitoterapia, zmiana diety czy aktywność fizyczna.
Decyzja o zastosowaniu hormonalnej terapii zastępczej powinna być oparta na ocenie stopnia nasilenia objawów menopauzy oraz ogólnego stanu zdrowia pacjentki. HTZ warto rozważyć, jeśli objawy menopauzy, takie jak uderzenia gorąca, nocne poty, drażliwość czy problemy ze snem, znacząco obniżają jakość życia.
Dodatkowym wskazaniem może być ryzyko rozwoju osteoporozy lub chorób sercowo-naczyniowych wynikających z niedoboru estrogenów. Terapia ta pomaga także kobietom po usunięciu jajników, które doświadczają nagłego spadku poziomu hormonów. Kluczowe znaczenie ma konsultacja z lekarzem, który przeprowadzi szczegółowy wywiad oraz niezbędne badania diagnostyczne.